Nafarroako Klimaren aldeko Aliantzak Nafarroako Gobernua salatu du Klima Aldaketari eta Energia Trantsizioari buruzko Foru Legea ez betetzeagatik

24-05-2024

  • Bi urte igaro dira Legea onartu zenetik, eta Nafarroako Gobernuak ez ditu bete testuan ezarritako zenbait data

  • Aliantzaren ustez, Nafarroako Gobernua arriskuan jartzen ari da Nafarroako herritarren eskubideak, haien inakzioarekin

  • Aliantzak gogora ekarri du emakume suitzarren taldearen aurrekari garrantzitsua, Giza Eskubideen Europako Auzitegian klimaren aurkako ekintza faltagatik Gobernuaren aurkako epai bat lortu baitu

Nafarroako Klimaren aldeko Aliantzak gaur iragarri du, 2022ko martxoan onetsitako Klima Aldaketaren eta Energia Trantsizioaren Foru Legea (LFCCTE) ez betetzeagatik Nafarroako Gobernuari demanda jartzeko prozedura judiziala hasi duela. Aliantzaren ustez, legea onartu zenetik 2 urte igaro ondoren, eta nahiz eta anbizio gutxikoa izan, Nafarroako Gobernuak sistematikoki urratzen ditu testu arauemailean ezarritako epeak eta betebeharrak.

“Nafarroako Gobernua gaur egungo egoera klimatikoari ez zaio arretarik jartzern ari, eta ez ditu betetzen legean ezarritako epeak eta betebeharrak. Gainera, azpiegitura handietan eta proiektu jasanezinetan oinarritutako garapen politikarekin jarraitzen du, hala nola AHT, MUGA eta ERDIZ meategiak edo Nafarroako ubidea. Proiektu horiek guztiek urrundu egiten gaituzte Nafarroako gizarteak etorkizun hobea, iraunkorragoa eta bidezkoagoa lortzeko egin behar duen bidetik. Egoera horren aurrean, epaitegietara jotzen dugu. Gainera, Suitzako Klimaren Aldeko Emakume Nagusien Elkarteak Giza Eskubideen Europako Auzitegian egindako eskaerak izandako arrakasta judizialak beraien gobernuak klima-aldaketaren aurrean ezer egin ez duelako, bide hau hartzera animatu gaitu” esan du Lorea Flores Compains Nafarroako Klimaren aldeko Aliantzaren bozeramaileak.

Joan den maiatzaren 23an, Nafarroako Klimaren aldeko Aliantzak errekerimendua aurkeztu zuen Nafarroako Gobernuko Lehendakaritzan, ez-betetze horiei buruzko informazioa eskatuz. Aliantzak orain arte 28 ez-betetze zenbatu ditu. Errekerimendu hori Gobernuko Lehendakaritzan aurkeztu zen, aliantzaren arabera, politika klimatikoa Gobernu osoaren erantzukizuna baita, eta ez Landa Garapeneko eta Ingurumeneko Departamentuaren erantzukizuna bakarrik.

Errekerimenduan, legearen ustezko ez-betetzeak aipatzen dira legegintzako ekimenen, erregelamenduzko garapenen, inbentarioen eta ingurumen-plangintzaren arloan. Adibidez, legeak urtebeteko epea ezartzen du, legea onartzen denetik hasita, energia berriztagarriak ezartzeko irizpideak prestatzeko eta eremu egokiak eta eremu ez-egokiak izendatzeko, baina irizpide eta zonifikazio horiek egiteko daude. Gauza bera gertatzen da bi urteko epean garatu behar ziren eta egin ez diren beste erregelamendu batzuekin. Instalazio berriztagarrietan parte-hartze publikoa sustatzearekin zerikusia duten erregelamenduak, eraikuntzan energia-eraginkortasunerako irizpideak, etab. Legearen asmo faltak, epeak ez betetzearekin batera, pentsarazten du Nafarroako Gobernuak ez duela behar bezain serio hartzen gaur egungo larrialdi egoera.

Era berean, gogorarazten da Nafarroako Lurralde Antolamenduari eta Hirigintzari buruzko Foru Legearen bederatzigarren xedapen gehigarrian (“Baliabideen zuzkidura”) xedatutakoa: “Nafarroako administrazio publikoek, beren eskumenen arabera, behar adina giza baliabide eta baliabide material izango dituzte foru lege honetan ezarritako helburuak beteko direla bermatzeko”. Hori dela eta, Foru Gobernuak arauzko baliabide ekonomiko eta tekniko guztiak eduki eta izango ditu bere eskura, eta legezko agindu bidez.

Nafarroako Klimaren aldeko Aliantza osatzen duten taldeek adierazi dute, zientziak dioen bezala, “oraindik garaiz gabiltzala mende-amaieran 2 ºC baino gutxiago igoz, berotze globalaren eragina murriztuz, eta ekosistemetan biodibertsitatea galduz eta pertsonen eta beste izaki bizidun batzuen sufrimendua gutxituz”. Baina horretarako, adierazi dute: “ausardia politikoa eta gizarte osoaren ahalegin bateratua behar dira. Ezer ez egiteak ondorio kaltegarriak ditu: egungo joerari jarraituz gero, Nafarroan, mendearen bigarren erdiko tenperatura 0,34 ºC igoko da hamarkada bakoitzeko. Klima-aldaketako egoera okerragoak saihesteko, beharrezkoa izango da ekoizpen-sistemak planetaren mugak errespetatuz eta aberastasuna birbanatuz bideratzea, gaur egun dagoen aberastasunaren kontzentrazio izugarria morala ez baita.

“Ausardia hori falta da Gobernuan, baita zintzotasuna ere, duela bi urte baino gehiago onartutakoa abian jartzeko behintzat”.

Horregatik Gobernuari honako hau eskatzen diote:

  • Errekerimendu hau aurkeztu eta gehienez ere sei hilabeteko epean onartzea Klima Aldaketari eta Energia Trantsizioari buruzko martxoaren 22ko 4/2022 Foru Legearen erregelamenduzko garapen guztia. Lege hori idatzi honen gorputzean dago jasota, eta ingurumen-babes handia du eta parte-hartze publiko zabala.
  • Arauzko garapen horren bidez, oraingo eta etorkizuneko belaunaldien giza eskubideak eta ingurumen egokia bermatzea, elkartasun- eta jasangarritasun-printzipioen arabera; printzipio horiek komunak izan arren, gure ordenamendu juridikoan jasotako erantzukizun, arreta eta gobernu onaren printzipioak dira.

Partekatu!